Federacja na Rzecz Reintegracji spo�ecznej FEDERACJA NA RZECZ REINTEGRACJI SPO�ECZNEJ
w LIKWIDACJI

Jeste¶  
osob± odwiedzaj±c±
tê stronê

Europejski Fundusz Spo�eczny
Equal - Europejskiego Funduszu Spo�ecznego
Unia Europejska
EEA Grants
Norway Grants
Ecorys
Fundusz dla Organizacji Pozarz�dowych
Kapita� Ludzki Unia Europejska Europejski Fundusz Spo�eczny Wojewoda Mazowiecki PO FIO Ministerstwo Pracy i Polityki Spo�ecznej

KONFERENCJE

Asystent usamodzielnienia 2014 

"Z opieki w doros³o¶æ - model usamodzielnienia" 2013  

"Przemoc wobec dzieci" 2012 

"Przemoc w rodzinie" 2011 

"Przemoc w pomocy" 2010 

"Rodzina zastêpcza dla dzieci bez przysz³o¶ci" 2009 

Rodzina dzieci bez przysz³o¶ci 2008 

"Sprawiedliwo¶æ dla dzieci bez przysz³o¶ci" 2007 

"Pomoc spo³eczna dzieciom bez przysz³o¶ci" 2006 

"Dzieci bez przysz³o¶ci w szkole" 2005

"Dzieci bez przysz³o¶ci" 2003



"SPRAWIEDLIWO¦Æ DLA DZIECI BEZ PRZYSZ£O¦CI" 2007

Programy konferencji

Marek Liciñski
Federacja na rzecz Reintegracji Spo³ecznej

"SPRAWIEDLIWO¦Æ DLA DZIECI BEZ PRZYSZ£O¦CI"

W ostatniej dekadzie pogarsza siê sytuacja dzieci ze ¶rodowisk zmarginalizowanych i zagro¿onych marginalizacj± spo³eczn±. Wzrasta liczba dzieci pozbawionych podstawowej opieki i minimum socjalnego, pogarsza siê stan ich zdrowia i higieny. Pomimo ni¿u demograficznego coraz wiêcej dzieci wypada ze szkó³ i jest kierowanych do placówek opiekuñczych i resocjalizacyjnych.

Ilo¶æ rodzin zmarginalizowanych znacznie wzros³a w wyniku zmian ustrojowych, strukturalnego bezrobocia oraz ograniczenia opiekuñczych funkcji pañstwa. Do tzw. "starej biedy" (ok. 300 000 rodzin), gdzie problemy nawarstwiaj± siê od wielu pokoleñ, do³±czy³y rodziny i ¶rodowiska dotkniête strukturalnym bezrobociem oraz rodziny z upadaj±cych gospodarstw rolnych (ponad 1 500 000 rodzin). Rodziny te nie potrafi³y dostosowaæ siê do zmiany warunków pracy i ¿ycia. Straci³y wiarê i nadziejê, ¿e rozwi±¿± swoje problemy. Nie widz±c dla siebie ¿adnych perspektyw stopniowo siê degraduj±, czêsto ¿yj±c z dnia na dzieñ. Doro¶li maj±c poczucie ca³kowitej bezradno¶ci staj± siê bierni, izoluj± siê od s±siadów i dalszej rodziny. Coraz czê¶ciej od trudnej rzeczywisto¶ci uciekaj± w apatiê, poczucie krzywdy, telenowele, alkohol. W wielu takich rodzinach narastaj± pretensje, konflikty, pojawia siê przemoc, rozwody. Dzieci pozbawione oparcia emocjonalnego coraz czê¶ciej s± te¿ zaniedbywane i pozostawiane same sobie. Ro¶nie wiêc pokolenie wyuczonej bezradno¶ci.

Dzieci z marginesu wynosz± ze swoich rodzin ubogie dziedzictwo kulturowe. Niewiele wiedz± o ¶wiecie, maj± ma³y zasób s³ów, nie znaj± wielu wspó³czesnych urz±dzeñ, nie maj± wielu umiejêtno¶ci niezbêdnych do samodzielnego ¿ycia. Kiedy id± do szko³y nie potrafi± czytaæ, pisaæ ani liczyæ, nie rozumiej± wiêkszo¶ci s³ów u¿ywanych przez rówie¶ników i nauczycieli. S± wiêc odrzucane i wy¶miewane przez grupê. Bardzo szybko zyskuj± w szkole status "czarnej owcy" i s± czêsto kierowane do szkó³ specjalnych. Kiedy upokarzane zaczynaj± unikaæ szko³y s± umieszczane w domach dziecka lub o¶rodkach szkolno-wychowawczych. Prawo zobowi±zuje do udzielenia rodzinie w kryzysie wszechstronnej pomocy socjalnej, psychologicznej i wychowawczej. Dopiero gdy ta pomoc nie wystarcza mo¿na szukaæ innych rozwi±zañ i ograniczaæ w³adzê rodzicielsk±.

Wiele nieprawid³owo¶ci w rozwi±zywaniu problemów dzieci z rodzin zmarginalizowanych ma swój pocz±tek w pracy S±dów Rodzinnych i dla Nieletnich. Zbiurokratyzowane i niedoinwestowane s±dy nie radz± sobie z ilo¶ci± spraw, na domiar z³ego sêdziowie rodzinni nie posiadaj± na ogó³ kompetencji w zakresie profilaktyki i resocjalizacji. To S±dy Rodzinne zbyt czêsto orzekaj± zabieranie dzieci z domu i umieszczanie ich w domach dziecka pomimo, ¿e rodzina w kryzysie nie uzyska³a wcze¶niej ¿adnej pomocy poza symboliczn± finansow±. W¶ród sêdziów rodzinnych dominuj± uprzedzenia wobec rodzin zmarginalizowanych oraz wiara w opiekê instytucjonaln±. Powszechne staje siê kierowanie wielu dzieci do placówek jedynie z powodu biedy lub niewydolno¶ci systemu nauczania oraz przed³u¿anie ich pobytu w placówkach bez potrzeby. Do rzadko¶ci natomiast nale¿y kierowanie dzieci do zró¿nicowanych ¶rodowiskowych form opieki i resocjalizacji (np. ¶wietlic, ognisk wychowawczych, o¶rodków kuratorskich). Praca kuratorów s±dowych przewa¿nie ogranicza siê do nadzoru. Kuratorzy maj± niewielkie mo¿liwo¶ci oddzia³ywania resocjalizacyjnego w ¶rodowisku, nie dysponuj± te¿ umiejêtno¶ciami niezbêdnymi do pracy z rodzin± zmarginalizowan±. Niewiele jest o¶rodków pracy kuratorskiej dla m³odzie¿y wchodz±cej w konflikt z prawem.

W efekcie opisanych wy¿ej tendencji los wielu dzieci z rodzin zmarginalizowanych zale¿y od poziomu pracy placówek opiekuñczych i resocjalizacyjnych. Do instytucji tych dzieci zbyt czêsto trafiaj± przed ukoñczeniem 13 roku ¿ycia, kiedy najbardziej potrzebuj± rodziny i wiêzi emocjonalnej. Przebywaj± tam, czêsto bez potrzeby wiele lat, a¿ do osi±gniêcia doros³o¶ci. W placówkach resocjalizacyjnych nie ma koedukacji, dzieci przebywaj± daleko od swojego miejsca zamieszkania i trac± kontakt i wiê¼ z rodzinami naturalnymi. Wiêkszo¶æ podopiecznych zak³adów resocjalizacyjnych to wychowankowie domów dziecka. Coraz czê¶ciej to tak¿e dzieci wychowanków placówek, kontynuuj±ce "tradycjê" rodzinn±. Bardzo powoli zmienia siê kadra placówek stacjonarnych. W zawodzie, w którym fundamentalnie wa¿ne s± wysokie profesjonalne kwalifikacje i osobiste zaanga¿owanie, pracuje nadal wiele osób s³abo przygotowanych od strony fachowej i nastawionych na realizacjê w³asnych potrzeb. Konsekwencje tego stanu rzeczy ponosz± dzieci: w placówkach przewa¿aj± autorytarne i restrykcyjne metody pracy wychowawczej, wiêkszo¶æ kadry nie wierzy w mo¿liwo¶æ resocjalizacji swoich wychowanków i ma negatywny stosunek do rodzin naturalnych i wspó³pracy z nimi. Rzadko te¿ zdarza siê, by placówka kierowa³a dzieci do ró¿nych form rodzinnej opieki zastêpczej lub przygotowywa³a do powrotu do domu. Wychowawcy na ogó³ bardzo s³abo orientuj± siê w tym, co siê naprawdê dzieje w ich grupach, poprzestaj± na pracy tylko z wybranymi wychowankami, dla zapewnienia sobie spokoju ³atwo wchodz± w kontrakty negatywne z liderami "drugiego ¿ycia". Oddzia³ywania takich placówek majê ewidentnie patogenny charakter: o codzienno¶ci dzieci czêsto decyduj± brutalne zasady "drugiego ¿ycia". Coraz wiêcej wychowanków pozoruje naukê szkoln±, stosuje przemoc, u¿ywa alkoholu i narkotyków. Nag³a¶niane czasami w mediach afery dotycz±ce przemocy i nadu¿yæ seksualnych w placówkach s± raczej powszechne ni¿ incydentalne.

Brak jest efektywnego systemu usamodzielniania - dzieci s± obs³ugiwane, niewiele mog± i niewiele musz±, ucz± siê bierno¶ci, bezradno¶ci i roszczeñ, nie s± przygotowywane do samodzielnego ¿ycia. St±d wiêkszo¶æ absolwentów po opuszczeniu placówki nie utrzymuje siê w pracy, wchodzi w uzale¿nienia, przemoc, przestêpczo¶æ, a ich dzieci staj± siê kolejnymi podopiecznymi systemu.

Skutki braku efektywnej pomocy dla ¶rodowisk zmarginalizowanych to przede wszystkim patologia rodziny i wychowania dzieci, bierno¶æ, uzale¿nienia, przemoc, przestêpczo¶æ, bezdomno¶æ. Koszty te ponosz± nie tylko rodziny zmarginalizowane ale ca³e spo³eczeñstwo zarówno poprzez bezpo¶rednie zagro¿enie jak i koszty finansowe. System s±downictwa i resocjalizacji mo¿e ograniczaæ ten problem lub przyczyniaæ siê do jego zwiêkszania. Ograniczenie procesu wykluczenia spo³ecznego wymaga zwiêkszenia efektywno¶ci pomocy rodzinom w kryzysie oraz zwiêkszania liczby rodzin zastêpczych. Umieszczanie dzieci w placówkach to ostateczno¶æ.

Wydaje nam siê, ¿e trzeba nag³a¶niaæ te problemy, ³±czyæ dzia³ania administracji pañstwa, samorz±dów i organizacji pozarz±dowych. Trzeba prowokowaæ do dyskusji i przeciwdzia³ania procesowi wykluczenia spo³ecznego oraz realizacji skutecznych programów reintegracji spo³ecznej.


Federacja na rzecz Reintegracji Spo³ecznej zosta³a powo³ana w 2002 r. Zrzesza 20 du¿ych organizacji pozarz±dowych z ca³ej Polski zajmuj±cych siê przeciwdzia³aniem marginalizacji spo³ecznej. Prawie wszystkie programy cz³onków Federacji adresowane s± do dzieci, m³odzie¿y i rodzin ze ¶rodowisk zmarginalizowanych, z regu³y maj± charakter lokalny. Federacja wspiera (szkoli, superwizuje, konsultuje) kilkadziesi±t organizacji i zespo³ów zajmuj±cych siê prac± z marginesem spo³ecznym w ca³ej Polsce

W 2003 r. Federacja na rzecz Reintegracji Spo³ecznej opracowa³a i upowszechni³a raport "Uwagi krytyczne na temat systemu przeciwdzia³ania marginalizacji spo³ecznej dzieci, m³odzie¿y i rodzin" (dostêpny na stronie internetowej www.frs.pl) oraz w latach 2003-2006 zorganizowa³a w ca³ej Polsce 3 cykle konferencji pod wspólnymi tytu³ami "Dzieci bez przysz³o¶ci", "Dzieci bez przysz³o¶ci w szkole" i "Pomoc spo³eczna dzieciom bez przysz³o¶ci" po¶wiêcone analizie przyczyn marginalizacji spo³ecznej dzieci i m³odzie¿y w Polsce, skutkom procesu wykluczenia spo³ecznego i prezentacji programów zapobiegania i przeciwdzia³ania marginalizacji spo³ecznej.
Miasto Data konferencji Program konferencji Zaproszenie Karta zg³oszenia
Bia³ystok 20.02.2007         
Bielsko-Bia³a 13.02.2007        
Dêbica 26.02.2007         
Katowice 23.02.2007        
Krotoszyn 28.02.2007       
£ask 22.02.2007       
Wa³brzych 09.03.2007        
Warszawa 16.02.2007        
Wo³omin 26.02.2007       
Nasz serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodê na ich zapis lub odczyt zgodnie z ustawieniami Twojej przegl±darki. Szczegó³y znajdziesz w Polityce Plików Cookies. Zamknij